- Λίλαια
- Αρχαία πόλη της Φωκίδας. Βρισκόταν στους πρόποδες του Παρνασσού και χωριζόταν στην Επάνω και Κάτω πόλη. Η ακρόπολή της ήταν χτισμένη στην κορυφή ενός λόφου του Παρνασσού, είχε μήκος 90 μ. και πλάτος 60 μ. Τα ερείπια της Λ. βρίσκονται στις πηγές του Βοιωτικού Κηφισού (Κεφαλάρια), έξω από τον σημερινό οικισμό Λιλαία. Η ονομασία της οφείλεται στη Ναϊάδα Λ., κόρη του Κηφισού. Στην πόλη υπήρχε θέατρο και ναοί του Απόλλωνα και της Άρτεμης με λατρευτικά αγάλματα από πεντελικό μάρμαρο, τα οποία είχαν φιλοτεχνήσει καλλιτέχνες της Αττικής. Στο τέλος του τρίτου Ιερού ή Φωκικού πολέμου (357-346 π.Χ.) η πόλη καταστράφηκε. Αργότερα πολιορκήθηκε για δεύτερη φορά από τους Μακεδόνες, με επικεφαλής τον Φίλιππο Ε’, και αναγκάστηκε να παραδοθεί. Οι Μακεδόνες εγκατέστησαν φρουρά, αλλά οι κάτοικοι της Λ. κατάφεραν να την απομακρύνουν, ανακτώντας με αυτό τον τρόπο την ανεξαρτησία τους.
Dictionary of Greek. 2013.